Mouse

Mouse: Kompüterin İdarəetmə Qurğusu

Mouse kompüterin ən vacib hissələrindən biridir və istifadəçinin kompüterlə əlaqə qurmasını təmin edən əsas cihazdır. Siçan, kursoru idarə etmək, pəncərələri açmaq, faylları sürükləmək və əmrləri yerinə yetirmək üçün istifadə edilir. Mouse olmadan kompüterlə işləmək çətin olar, çünki bu cihaz istifadəçiyə interaktiv şəkildə kompüterlə əlaqə qurmağa imkan verir. Müxtəlif növ mouse-lar mövcuddur və hər biri istifadəçinin tələblərinə uyğun olaraq seçilə bilər. Siçan kompüterin çoxsaylı funksiyalarını asanlaşdırır və onun performansını artırır.

Mouse, həmçinin dizayn və funksionallığa görə müxtəlif növlərdə mövcuddur. Bəzi mouse-lar oyunçular üçün, bəziləri isə ofis istifadəçiləri üçün nəzərdə tutulmuşdur. Mouse seçimi istifadəçinin hansı sahədə işləyəcəyinə və hansı əlavə xüsusiyyətləri tələb etdiyinə əsaslanmalıdır. Yüksək dəqiqlikli və rahat işləyən bir siçan istifadə təcrübəsini əhəmiyyətli dərəcədə yaxşılaşdırır.

Mouse Növləri

Mouse müxtəlif növ və dizaynlarda mövcuddur. Hər bir mouse növü öz xüsusiyyətlərinə görə fərqlənir və istifadəçinin ehtiyaclarına uyğun olaraq seçim edilə bilər. Gaming mouse, ergonomik siçanlar və simli, simsiz mouse-lar ən çox istifadə olunan növlərdən bəziləridir.

1. Gaming Mouse (Oyun Siçanı)

Gaming mouse və ya oyun siçanları oyunçular üçün xüsusi olaraq hazırlanmışdır. Bu cür mouse-lar yüksək dəqiqlikli sensora və daha sürətli hərəkətə imkan verən xüsusiyyətlərə malikdir. Oyun siçanları, xüsusilə hər saniyənin əhəmiyyətli olduğu oyunlarda istifadəçilərə böyük üstünlük təmin edir. Bu cür mouse-lar əlavə düymələrə sahib olur ki, oyunçular əlavə funksiyalar və əmrlər üçün istifadə etsinlər. Bununla yanaşı, oyun mouse-ları xüsusi işıqlandırma ilə təchiz olunmuşdur və RGB işıqları ilə fərdiləşdirilə bilər.

Bu cür mouse-lar həmçinin daha çox rahatlıq və uzunmüddətli istifadəyə uyğun dizaynlarla təklif edilir. Oyunçuların saatlarla oyun oynayacağı zaman əlinin yorulmaması üçün gaming mouse-lar ergonomik şəkildə hazırlanır. Çox sayda düymə və funksionallıq, oyunçuya yüksək dərəcədə rahatlıq və çeviklik təmin edir.

2. Erqonomik mouse

Erqonomik siçanlar, uzun müddət kompüter qarşısında işləyənlər və ya yazanlar üçün ən uyğun seçimlərdən biridir. Bu cür mouse-lar, istifadəçinin əlini təbii şəkildə saxlayacaq şəkildə dizayn edilmişdir. Ergonomik siçanlar əsasən istifadəçiyə əl və bilək əzələlərində gərginlik yaratmadan rahat işləyiş təmin edir. Müxtəlif növ ergonomik mouse-lar fərqli dizaynlarla gəlir, məsələn, dikey və ya yastı formalarla. Bu cür mouse-lar uzun müddət istifadə edildikdə daha az yorğunluq yaradır və sağlamlığı qorumağa kömək edir.

3. Simsiz və Simli Mouse

Simsiz mouse və simli mouse arasında əsas fərq bağlantı növüdür. Simsiz mouse istifadəçilərinə əlavə kabellər olmadan rahat bir istifadə təcrübəsi təqdim edir. Bu cür mouse-lar xüsusilə müasir ofis mühitlərində və şəxsi kompüterlərdə daha populyardır. Simsiz siçanlar mobil istifadə üçün çox uyğun gəlir və mouse ilə kompüter arasında uzaq məsafələrdə də işləyə bilir.

Simli mouse isə çox vaxt daha etibarlı və sürətli bağlantı təmin edir. Bu cür mouse-lar xüsusən oyunçular üçün daha yaxşı seçimdir, çünki sürət və reaksiya müddəti çox vacibdir. Simli mouse-lar həmçinin heç vaxt batareya problemi yaşamır və enerji ilə bağlı narahatlıqları azaldır. İstifadəçi hansı mouse növünü seçirsə seçsin, hər iki növ də müxtəlif ehtiyaclara cavab verir.

Mouse Qiymətləri

Mouse qiymətləri müxtəlif marka və xüsusiyyətlərə görə dəyişir. Gaming mouse və ergonomik siçanlar daha çox xüsusiyyətə sahib olduğu üçün onların qiyməti daha yüksək ola bilər. Sadə, ofis istifadəçiləri üçün nəzərdə tutulmuş mouse-lar isə daha ucuzdur və əsas funksiyaları təmin edir. Mouse qiymetleri həmçinin simsiz və simli versiyalar arasında fərqlənir, çünki simsiz mouse daha yüksək qiymətə malikdir.

Mouse Satışı

Mouse satışı çox genişdir, çünki hər bir kompüter istifadəçisinin mouse-a ehtiyacı var. Mouse satışı müxtəlif onlayn mağazalarda və fiziki mağazalarda mövcuddur. İstifadəçilər mouse seçərkən onun funksiyalarını, rahatlığını və qiymətini nəzərə almalıdırlar. Mouse alarkən həmçinin məhsulun keyfiyyətini və istifadəçi rəylərini də yoxlamaq yaxşı seçimdir.

Gaming mouse ilə adi ofis mouse-u arasında fərq nədir?

Gaming mouse oyun ssenarilərinə uyğunlaşdırılmış sürətli sensor, yüksək polling rate (məsələn, 1000–8000 Hz), sabit izləmə və əlavə proqramlana bilən düymələrlə gəlir. Korpusda tutuş üçün xüsusi örtük, təmas nöqtələrində möhkəm keçidlər (switch) və tez-tez profil yaddaşı olur. Adi ofis siçanı isə sadə gündəlik kliklər, brauzer və ofis proqramları üçün nəzərdə tutulur: DPI diapazonu dar, gecikmə sabit, konstruksiya daha yüngül və büdcə yönümlüdür. Nəticə: çox saat FPS/MOBA oynayırsansa və makroya ehtiyacın varsa gaming mouse, sakit iş axını üçün isə klassik ofis modeli kifayətdir.

DPI nədir və mouse performansına necə təsir edir?

DPI siçanın hər 2,54 sm (1 düym) hərəkətinə qarşı ekrandakı kursorun neçə piksel yer dəyişdirdiyini göstərir. Yüksək DPI kursoru az hərəkətlə çox sürüşdürür, geniş monitorlarda və sürətli çevrilmələrdə rahatdır; aşağı DPI isə daha incə nişan alma və dizaynda dəqiq xətt idarəsi verir. Ən praktik yanaşma profil yaratmaqdır: gündəlik iş üçün 800–1200 DPI, rəqəmsal rəsm və dizayn üçün 400–800 DPI, onlayn oyunlarda isə xəritə və silah növündən asılı olaraq 800–1600 DPI + oyun daxilində ayrıca həssaslıq. Yadda saxla: təkcə DPI yox, polling rate və sensorun izləmə keyfiyyəti də nəticəyə birbaşa təsir edir.

Ergonomik mouse kimlər üçün daha uyğundur?

Gündə 6–8 saatdan çox kompüter qarşısında olanlar (mühasib, redaktor, dizayner, developer) üçün ergonomik siçan bilək bucağını təbii saxlayır, barmaq və ön qol gərginliyini azaldır. Dikey (vertical) form-faktor sağ və ya sol əllə fırlanmanı rahatlaşdırır, “trackball” modellər isə bilək hərəkətini minimuma endirir. Seçərkən ovuc ölçüsünə uyğunluq (S/M/L), tutuş üslubun (palm/claw/fingertip), çəkisi və skeytlərin (slayderlərin) sürüşmə keyfiyyəti nəzərə alınmalıdır. Əgər tunel sindromu simptomları varsa, daha yüksək korpuslu, bilək dayağı olan modellər real rahatlıq gətirir.

Oyunçular üçün hansı mouse markaları və modelləri tövsiyə olunur?

Seçim sənin oyun janrına, əl ölçünə və tutuşuna bağlıdır. FPS üçün yüngül, simli və ya aşağı gecikməli simsiz, sabit sensorlu (spin-out etməyən) modellər yaxşı işləyir; MOBA/MMO üçün isə əlavə makro düymələri və profillər üstünlükdür. Praktik bələdçi:

·       Yüngüllük və kontrol: 55–70 q arası, simli və ya “low-latency” simsiz, PTFE skeytli korpus.

·       Sensor: etibarlı “flagship” optik sensor (stabil izləmə, sürətli lift-off distance tənzimi).

·       Polling rate: ən az 1000 Hz; e-sport səviyyəsində 2000–8000 Hz fayda verə bilər (sistem resursunu da nəzərə al).

·       Proqram təminatı: makro, DPI mərhələləri, düymə xəritələmə, on-board yaddaş.

Marka baxımından bütün böyük istehsalçıların (məsələn, e-idman yönümlülər və ya premium simsiz xəttlər) güclü alternativləri var; əsas olan, sənin əl quruluşuna uyğun ergonomiya və oyun vərdişlərinə uyğun xüsusiyyət toplusudur. Mağazada real tutuş testini keçirmək və mousepadlə birlikdə sürüşməni yoxlamaq ən düzgün son addımdır.